Με αφορμή το Rally Monte Carlo για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Rally που θα γίνει από τις 25 έως τις 28 Ιανουαρίου η MINI γιορτάζει 60 χρόνια από μια πραγματικά ιστορική της νίκη στο συγκεκριμένο αγώνα. Το μότο τους ήταν “Όποιος δεν πιστεύει στα θαύματα δεν είναι ρεαλιστής”. Ο Paddy Hopkirk έκανε το βρετανικό μικρό αυτοκίνητο θρύλο του μηχανοκίνητου αθλητισμού με τη νίκη στο Rally Monte Carlo πριν από 60 χρόνια. Ο Timo Makinen και ο Rauno Aaltonen επανέλαβαν τον θρίαμβο το 1965 και το 1967. Επιτυχίες που τάραξαν το αθλητικό κατεστημένο και άλλαξαν και διαμόρφωσαν τη μάρκα MINI μέχρι σήμερα.
Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 60 χρόνια από μια από τις πιο θεαματικότερες επιτυχίες στην ιστορία του διεθνούς μηχανοκίνητου αθλητισμού. Με τον Ιρλανδό Patrick “Paddy” Hopkirk στο τιμόνι, το MINI Cooper S κέρδισε στη γενική κατάταξη του Rally Monte Carlo. Ευτυχία; Σύμπτωση; Μια ιδιορρυθμία της μοίρας; Μάλλον όχι, γιατί ακολούθησαν άλλες δύο νίκες στο Rally Monte Carlo και πολλές άλλες επιτυχίες μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960. Κοιτάζοντας πίσω, οι λόγοι ήταν, η σύγχρονη τεχνολογία, οι κορυφαίοι οδηγοί και τα νέα πρότυπα logistics.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, οι μεγάλοι του Rally κινούνταν κυρίως με επιβλητικά και πολυτελή μηχανοκίνητα οχήματα μέσα από αγγλικά δάση, πάνω από γαλλικά περάσματα ή από τη Λιέγη στη Σόφια και πάλι πίσω. Ο Austin Healey με το Ford Falcon ήταν το σημείο αναφοράς στα Rally κυριαρχώντας στη σκηνή. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Alec Issigonis, για λογαριασμό της British Motor Corporation (BMC), κατασκεύασε το πιο σύγχρονο αυτοκίνητο της εποχής του, με τον εγκάρσιο κινητήρα και την κίνηση στους εμπρόσθιους τροχούς, το κλασικό MINI πληρούσε τα πρότυπα για μικρά αυτοκίνητα. Το MINI ξεκίνησε να κυκλοφορεί στους δρόμους το 1959.
Μια εντυπωσιακή αθλητική καριέρα απαιτούσε έναν δεύτερο λαμπρό τύπο αυτοκινήτου. Τον John Cooper. Είχε αποκτήσει φήμη ως οδηγός αγώνων και πλούτο ως σχεδιαστής και αμέσως πείστηκε για τις σπορ δυνατότητες του κλασικού MINI. Ο Cooper, ο οποίος στα μονοθέσιά του στη Formula 1 δεν έβαζε τον κινητήρα μπροστά από τον οδηγό, όπως συνηθιζόταν τότε, αλλά πίσω του, το συζήτησε μαζί το φίλο του Issigonis, ο οποίος είδε το κλασικό MINI σαν αυτοκίνητο για όλους. Μάλιστα ο Cooper είχε πει χαρακτηριστικά. “Αυτό είναι ένα καταραμένο αγωνιστικό αυτοκίνητο. Δώστε του περισσότερη δύναμη, βελτιώστε τα φρένα και φτιάξτε αυτό το πράγμα”.
Το πρώτο MINI Cooper δημιουργήθηκε το 1960, με εντυπωσιακή ισχύ 55 ίππους αντί των 34 ίππων του αρχικού MINI του 1959. Ήδη από το 1961, το MINI Cooper, που είχε μήκος μόλις τρία μέτρα, έκανε τον κόσμο των οδηγών υψηλής ταχύτητας άνω κάτω. Από εδώ και στο εξής, ακόμη και οι λιγότερο ευκατάστατοι θα μπορούσαν να αγοράσουν ένα MINI Cooper τόσο άμεσα, όσο οι ιδιοκτήτες αμιγώς σπορ αυτοκινήτων και λιμουζινών υψηλής ιπποδύναμης.
Το κλασικό ΜΙΝΙ Cooper ήταν ραμμένο στα μέτρα σας για τις διαδρομές Rally της εποχής και όχι μόνο. Η προεξοχή του αμαξώματος εξασφάλιζε μια άγνωστη μέχρι τώρα ουδέτερη συμπεριφορά οδήγησης. Επιπλέον, χάρη στα σχετικά μέτρια 650 κιλά που ζύγιζε τότε ένα αγωνιστικό MINI, η αναλογία ισχύος προς βάρος ήταν αρκετά αποδεκτή με τους 55 ίππους. Το Μάιο του 1962, το κλασικό MINI μπήκε για πρώτη φορά στη λίστα των νικητών ενός διεθνούς αγώνα Rally. Στο Διεθνές Rally Tulip, το οποίο ξεκινούσε από τον ολλανδικό δήμο Noordwijk, έφτανε στη Γαλλική Ριβιέρα και πάλι πίσω, η Pat Moss, αδερφή του τέσσερις φορές Παγκόσμιου Πρωταθλητή και 16 φορές νικητή των Grand Prix, Stirling Moss οδήγησε το κλασικό MINI Cooper σημειώνοντας τον ταχύτερο χρόνο.
Επίσης το 1962, ο Αθλητικός Διευθυντής της BMC Stuart Turner υπέγραψε δύο ταλέντα από τα σκανδιναβικά δάση μαζί με τον Ιρλανδό Paddy Hopkirk. Τον Timo Makinen και τον Rauno Aaltonen. Οι Φινλανδοί λάτρεις του πάγου και οι βιρτουόζοι αριστερόφρενοι μοιράζονταν την αγάπη για την έντονη επιτάχυνση, αφού δε θα μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά. Ο Makinen δεν ήταν λάτρης των πολλών λέξεων και έμεινε στην ιστορία ως ο Flying Finn. Ο Aaltonen μιλούσε άπταιστα 5 γλώσσες και ακολούθησε τον μηχανοκίνητο αθλητισμό με επιστημονική σχολαστικότητα, κάτι που του χάρισε αργότερα τον τίτλο του καθηγητή Rally.
Από τότε, η MINI άρχισε να πιάνει τα αστέρια. Ανεξάρτητα από το πόσο απελπιστική φαίνεται μια εργασία, η MINI αντιμετώπιζε πάντα ανταγωνισμό σε όλη τη μακρόχρονη ιστορία της. Η έξυπνη βασική αρχή του οχήματος και οι τρεις κορυφαίοι οδηγοί ήταν οι σημαντικοί πυλώνες επιτυχίας. Ακριβώς όπως τα επαγγελματικά logistics που ανέπτυξε ο Turner. Έθεσε νέα πρότυπα όσον αφορά την οργάνωση των υπηρεσιών και ήταν το πρώτο ομαδικό αφεντικό που έστειλε κατασκόπους στις Ειδικές Διαδρομές στους πάγους. Ο John Cooper συνέχισε να ρυθμίζει τον όγκο του θαλάμου καύσης και παρήγαγε 90 ίππους στο μοντέλο που τώρα ονομάζεται Mini Cooper S μετά την επέκταση του κυβισμού στα 1.071 κ.εκ., μεταφέροντας το αυτοκίνητο στην κατηγορία των 1.100 κ.εκ.
Παρεμπιπτόντως, το MINI Cooper S ήταν οπτικά παρόμοιο με οποιοδήποτε καθημερινό MINI. Χωρίς σπορ πίσω πόρτα, ούτε καν στροφόμετρο, αντίθετα ένα λεπτό πλαστικό τιμόνι και τα καθίσματα χωρίς πλευρική στήριξη. Το ταμπλό ήταν απλούστατο, ενώ εξωτερικά υπήρχαν μεντεσέδες. Χάρη στην απλή σύνθεση του και τους χώρους που είχε ήταν ένα μικροσκοπικό αυτοκίνητο με εξαιρετική οικονομία χώρου. Με λίγα λόγια, μια τολμηρή απλότητα.
Ακόμη και στη δεκαετία του 1960, δεν ήταν εύκολο να κερδίσεις το Rally Monte Carlo χωρίς καμία προετοιμασία. Το 1963, ο Rauno Aaltonen κέρδισε την πρώτη του νίκη στο Monte Carlo. Και όμως η επιτυχία στη συνολική κατάταξη το 1964 ήταν μια μεγάλη έκπληξη για τους ανταγωνιστές, αφού ο ανταγωνισμός φαινόταν υπερβολικά συντριπτικός. 277 αυτοκίνητα συμμετείχαν στην 33η διοργάνωση αυτού που είναι ίσως το πιο διάσημο Rally στον κόσμο. Οι σχολαστικές προπαρασκευαστικές εργασίες και οι καιρικές συνθήκες με άφθονο πάγο και χιόνι ωφέλησαν το κλασικό MINI. Έτσι μέσα σε μια νύχτα το αουτσάιντερ και φοβισμένο φαβορί όχι μόνο έγινε αγαπημένο του κοινού, αλλά και θρύλος του μηχανοκίνητου αθλητισμού.
Ήταν το θρυλικό “Night of the Long Knives”, το προτελευταίο στάδιο του Rally, που έφερε το MINI Cooper S με αριθμό εκκίνησης #37 και την από τότε διάσημη πινακίδα 33 EJB στη νίκη τον χειμώνα του 1964. Κατά τη διάρκεια της δοκιμής στο το Col de Turini στις γαλλικές Θαλάσσιες Άλπεις, 34 στροφές με φουρκέτα έπρεπε να κατακτηθούν πάνω από 24 χιλιόμετρα, μια πραγματική πρόκληση στο χιόνι και τον πάγο σε υψόμετρο 1.600 μέτρων.
Ο Hopkirk έφτασε στη γραμμή τερματισμού μόλις 17” πίσω από τον πλησιέστερο αντίπαλό του, Bo Ljungfeldt, με το πολύ πιο ισχυρό Ford Falcon με κινητήρα V8. Λόγω της Formula Handicap που ίσχυε εκείνη την εποχή για την αντιστάθμιση των διαφορών σε βάρος και απόδοση, το κλασικό MINI είχε το προβάδισμα στη συνολική κατάταξη. Και υπερασπίστηκε επίσης το προβάδισμά του στον τελικό αγώνα σιρκουί στους δρόμους του Monet Carlo.
Στην πατρίδα του κλασικού MINI, η νίκη πανηγυρίστηκε φυσικά με ενθουσιασμό. Ο Hopkirk έλαβε ένα συγχαρητήριο τηλεγράφημα από τη βρετανική κυβέρνηση και οι Beatles ήταν από τους πρώτους που του έδωσαν συγχαρητήρια. “Ήρθε μια κάρτα αυτόγραφου από τους Beatles”, θυμάται αργότερα ο Hopkirk, η οποία έλεγε “Τώρα είσαι ένας από εμάς, Paddy. Μια υπέροχη ανάμνηση”. Ο Hopkirk έγινε ένας ήρωας του μηχανοκίνητου αθλητισμού μέσα σε μια νύχτα και ήταν κάτι σαν το 5ο μέλος των Beatles.
Το κλασικό MINI συνέχισε να κυριαρχεί στο Rally Monte Carlo και τα επόμενα χρόνια. Ο Timo Makinen κέρδισε με μεγάλο προβάδισμα μόλις ένα χρόνο αργότερα. Βοήθησε και η επέκταση κυβισμού στα 1.275 κ.εκ. Ο Makinen ήταν ο μόνος συμμετέχων που παρέμεινε χωρίς πόντους ποινής σε όλο τον αγώνα. Παρά τους τόνους χιονιού και πάγου, οι διοργανωτές είχαν προγραμματίσει μια δεύτερη νυχτερινή διαδρομή στις Θαλάσσιες Άλπεις. Ο Makinen και το MINI Cooper S του δεν δυσκολεύτηκαν κερδίζοντας τις 5 από τις 6 Ειδικές Διαδρομές.
Το 1966 ο υποτιθέμενος απόλυτος θρίαμβος ήρθε όταν οι οδηγοί του MINI έλαβαν τις θέσεις 1-2-3. Η διοίκηση του αγώνα απέκλεισε και τα τρία οχήματα λόγω φερόμενης μη συμμορφούμενης τεχνολογίας φωτισμού, μια τεχνολογία που περιλαμβάνει τους χαρακτηριστικούς πρόσθετους προβολείς μπροστά από τη μάσκα του ψυγείου, που εξακολουθεί να είναι ένα από τα πιο δημοφιλή αξεσουάρ στη γκάμα της μάρκας μέχρι σήμερα. Ακόμη και οι Γάλλοι λάτρεις του Rally ντράπηκαν από τον αποκλεισμό. Από εδώ και πέρα, οι Aaltonen, Makinen και Hopkirk θεωρούνταν οι “Τρεις Σωματοφύλακες”, με τις πωλήσεις του κλασικού MINI να εκτοξεύονται στα ύψη. Το 1967 ο Aaltonen κέρδισε τον αγώνα, αλλά φαινόταν πως το τέλος μιας εποχής άρχισε να εμφανίζεται. Την επόμενη χρονιά, ο Vic Elford κέρδισε με μια Porsche 911, και ο Aaltonen έσωσε την τιμή του κλασικού MINI τερματίζοντας στην τρίτη θέση.
Το 1970 τελικά έφτασε στο τέλος του. Ο Όμιλος Leyland αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες και ένα υπέροχο κεφάλαιο στην ιστορία του μηχανοκίνητου αθλητισμού έκλεισε. Τον Ιούλιο του 1971, το τελευταίο MINI Cooper S βγήκε από τη γραμμή συναρμολόγησης. Οι επιτυχίες του μηχανοκίνητου αθλητισμού των πρώτων ετών διαμόρφωσαν τη μάρκα στη νέα χιλιετία. Η κληρονομιά διατηρείται προσεκτικά και αναπτύσσεται περαιτέρω. Μπροστινή κίνηση, κινητήρες τοποθετημένοι εγκάρσια μπροστά, προεξοχές του αμαξώματος, ευέλικτος χειρισμός και άφθονοι χώροι για τους επιβάτες σε μικρό αποτύπωμα, στοιχειώδη χαρακτηριστικά που μεταφέρθηκαν από τις εκδόσεις του MINI στα MINI Clubman, MINI Cabrio και MINI Countryman, αφού όλα μπορούν να αναγνωριστούν και να λειτουργήσουν απόλυτα ως MINI.
Μόνο μερικά πρωτότυπα οχημάτων έχουν επιβιώσει παρόμοιο χρονικό διάστημα με το MINI. Σχεδόν κανένα άλλο όχημα δεν έχει επιτύχει τέτοια δημοτικότητα. Κανένα από αυτά δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ σε τόσο μεγάλη ποικιλία παραλλαγών όπως το MINI. Η οδήγηση ενός MINI ήταν και δεν είναι απλώς καθαρή μεταφορά, αλλά και έκφραση του δικού σου στυλ. Το κλασικό της ιστορίας της αυτοκινητοβιομηχανίας έχει γίνει ένα διαχρονικό, αλλά παράλληλα είναι και ένα σύγχρονο όχημα.
Και φυσικά, μετά την εξαγορά από το BMW Group, ο μηχανοκίνητος αθλητισμός και το όνομα John Cooper συνεχίζουν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Το 2011 και το 2012, το MINI συνέχισε την ιστορία του μηχανοκίνητου αθλητισμού με το John Cooper Works WRC σε επιλεγμένους γύρους του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Rally της FIA (WRC). Από το 2012, το MINI ALL4 Racing, σχεδιασμένο ειδικά για μαραθώνιους αγώνες, ανέλαβε μια ιδιαίτερη πρόκληση. Το Rally Dakar, το απόλυτο τεστ αντοχής για οδηγούς, οχήματα και ομάδες. Οι επιδόσεις και η αξιοπιστία του MINI ALL4 Racing οδήγησαν σε τέσσερις διαδοχικές επιτυχίες στο Dakar από το 2012 έως το 2015, ακολουθούμενες από τους αριθμούς 5 και 6 το 2020 και το 2021. Και για άλλη μια φορά ο κόσμος του μηχανοκίνητου αθλητισμού είχε υποτιμήσει τον μικρό αυτοκίνητο που πάντα πετύχαινε τόσο σπουδαία πράγματα.
Η επωνυμία John Cooper Works εγγυάται εξαιρετικές επιδόσεις όχι μόνο στην πίστα, αλλά και στο δρόμο. Τα kit συντονισμού John Cooper Works για οχήματα σειράς ήταν ήδη πολύ δημοφιλή τη δεκαετία του 1970, τόνιζαν τις πιο σημαντικές αρετές τόσο οπτικά, όσο και τεχνικά. Μια παράδοση που συνεχίζεται με το νέο MINI. Υπάρχει επίσης και για αυτούς που θέλουν κάτι πιο ακραίο, το John Cooper Works με τους 306 ίππους.
Το πάθος για τους αγώνες υπάρχει ακόμα και το ζουν πλέον ιδιωτικές ομάδες μηχανοκίνητου αθλητισμού. Το 2021, δημιουργήθηκε το έργο Bulldog Racing στο Nurburgring, το οποίο είναι αφιερωμένο στους κλασικούς αγώνες αντοχής. Όταν το MINI John Cooper Works της Bulldog Racing έκανε την πρώτη του εμφάνιση στον 24ωρο αγώνα στο Nurburgring το 2022, το John Cooper Works αψήφησε όλες τις πιθανότητες για 40 γύρους και αποσύρθηκε από τον αγώνα μετά από ένα ατύχημα. Η μαχητική προσπάθεια ενθουσίασε τους οπαδούς και το κόκκινο Speedster έγινε γρήγορα αγαπημένο του κοινού.
Τον Μάιο του 2023, στον δεύτερο αγώνα 24 ωρών, η ομάδα Bulldog Racing Team πέτυχε μια ιδιαίτερα αναγνωρισμένη δεύτερη θέση στην κατηγορία της με ένα MINI John Cooper Works 1to6 Edition στον 24ωρο αγώνα στο Nürburgring. Ως ένα από τα λίγα οχήματα με χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων, η έκδοση σχεδόν παραγωγής βασίστηκε στις κλασικές αρετές του MINI με χαμηλό βάρος. Το 2024, η ομάδα αγώνων Bulldog Racing θα αγωνιστεί ξανά στην “Πράσινη Κόλαση” με ένα αγωνιστικό αυτοκίνητο MINI John Cooper Works.
Το μέλλον της MINI είναι σχεδόν αθόρυβο, τοπικά χωρίς εκπομπές ρύπων, αλλά εξαιρετικά ισχυρό. Το MINI Cooper και το MINI Countryman έχουν ήδη παρουσιαστεί, ενώ το νέο MINI Aceman, ένα εντελώς νέο όχημα που θα βρίσκεται ανάμεσα σε αυτά τα δύο μοντέλα, θα ακολουθήσει το πρώτο εξάμηνο του 2024. Μέσα σε αυτά θα υπάρχει και το MINI John Cooper Works που είναι αμιγώς ηλεκτροκίνητο, το οποίο σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο στην 60χρονη και πλέον ιστορία της μάρκας.